خواه در فکر شروع استارتاپ و کسب و کار خود باشید و خواه به فکر مدیریت بهتر و موفقیت در کسب و کاری که در حال حاضر دارید، به بهترین کتابهای کسب و کار نیاز دارید.
خواندن بهترین کتابهای کسب و کار خواه از جنس بهترین کتاب مدیریت کسب و کار باشد و یا بهترین کتاب برای شروع کسب و کار ، کمک می‌کند تا از تجربیات کسانی که قبلا این مسیر را رفته‌اند بهره ببریم.
یکی از فواید خواندن بهترین کتاب موفقیت در کسب و کار این است که باعث می‌شود جلوی اشتباهات تکراری گرفته شود و درنتیجه کسب و کارهای کمتری با شکست مواجه شوند. به قول راسل، وقتی بی‌شمار اشتباه جدید برای مرتکب شدن وجود دارد، چرا باید قدیمی‌ها را تکرار کرد.
تعداد بهترین کتابهای مدیریت کسب و کار واقعا زیاد است و انتخاب از بین آنها کار دشواری است. در این مطلب ۶ تا از بهترین کتابهای کسب و کار به طور جامع معرفی شده است. این ۶ کتاب خوب برای کسب و کار از پرفروشترین کتابها در این حوزه می‌باشند که به زبان‌های بسیاری ترجمه شده‌اند و در اغلب لیست‌های بهترین کتاب موفقیت در کسب و کار و بهترین کتابهای مدیریت کسب و کار قرار دارند.
هر ۶ کتاب انتخاب شده برای معرفی، توسط سایت متمم که بهترین سایت در زمینه توسعه فردی و آموزش مهارت‌های مدیریتی در ایران است پیشنهاد شده است.
معرفی بهترین کتابهای کسب و کار
۱- صفر به یک (zero to one)
کتاب “صفر به یک” یا “صفر تا یک” با عنوان فرعی “یادداشت های شروع کار یا چگونگی ساختن آینده” اثر پیتر ثیل هم‌بنیانگذار پی پال و از نخستین سرمایه‌گذاران فیسبوک می‌باشد. این کتاب پرفروش در حوزه کسب و کار در اغلب لیست‌های “بهترین کتابهای کسب و کار” قرار دارد. این کتاب توسط افراد بسیاری از جمله نسیم طالب، زاکربرگ و ایلان ماسک مورد تحسین قرار گرفته است.
کتاب “صفر به یک” مجموعه مطالبی است که پیتر ثیل در سال ۲۰۱۲ در دانشگاه استنفورد در زمینه استارتاپ تدریس کرده است. او در این کتاب که حاصل تجارب اوست، ایده های جدیدی را در زمینه خلق ارزش و موفقیت در کسب و کار مطرح می‌کند.
پیام اصلی کتاب صفر به یک
ایده اصلی کتاب در مورد دو مفهوم نوآوری و انحصار می‌باشد. از نظر ثیل دو نوع پیشرفت وجود دارد، پیشرفت افقی (صفر تا n ) و پیشرفت عمودی (صفر تا یک).
پیشرفت افقی ساده‌تر است، زیرا پیشرفت در زمینه‌ای است که قبلا وجود داشته است. در واقع پیشرفت افقی، پیشرفت در قلمروهای شناخته شده است. این پیشرفت ما را از صفر به n می‌برد. اما پیشرفت عمودی یعنی خلق چیزی که هیچ وقت وجود نداشته است کار دشواری است. در واقع پیشرفت عمودی یا همان نوآوری همیشه یک معنی داشته و آن حرکت از صفر به یک بوده است.
از نظر ثیل پیشرفت واقعی همان پیشرفت عمودی است که به انحصار می‌انجامد. برای موفقیت در کسب و کار باید فرآورده ای انحصاری داشت. او مفهوم انحصار را به این صورت توضیح می دهد که کسب و کارهایی که ایده جدید داشته باشند یک بار برای همیشه اتفاق می‌افتند و انحصار ایجاد می‌کنند. مانند کاری که لری پیج در مورد موتورهای جست و جو انجام داد.
از نظر ثیل رقابت در مقابل انحصار قرار می‌گیرد. مثلا گوگل به دلیل موقعیت انحصاری که در زمینه موتورهای جست و جو دارد، هیچ شرکتی نمی‌تواند با آن رقابت کند.
از نظر ثیل برای حرکت از صفر به یک و ایجاد انحصار، باید از راز و رمزها و ناشناخته‌ها نترسید و از آنها استقبال کرد. باید موقعیت کنونی را به شکل متفاوتی دید. در این صورت می‌توان واقعیتی را که بیشتر افراد نمی‌بینند یا با آن موافق نیستند را بیابیم، روی آن کار کنیم و با ایجاد انحصار به موفقیت برسیم.
این کتاب دارای ترجمه‌های بسیاری است. بهترین ترجمه‌ها متعلق به حسین راسی و همچنین زینب عفتی است. در رده بعدی، بهترین ترجمه توسط نشر نوین منتشر شده است.
برای خرید نسخه pdf کتاب صفر به یک می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
۲- نوپای ناب (the lean startup)
کتاب نوپای ناب یا استارتاپ ناب یا کسب و کار نوپای ناب، یکی از بهترین کتابهای کسب و کار است که توسط اریک ریس کارآفرین و بلاگر آمریکایی نوشته شده است. این کتاب خوب برای کسب و کار، به دلیل ارائه نگرشی جدید و کاربردی در حوزه استارتاپ به کتابی مرجع برای کارآفرینان تبدیل شده است. روش لین استارتاپ یا نوپای ناب بر پایه مفهوم ناب (lean) بنا شده است.
منظور از ناب (lean) در ادبیات استارتاپی چیست؟
واژه lean یا ناب به معنای خالص و بدون افزودنی است. در ادبیات کسب و کار lean و ناب بودن یعنی حذف مراحل غیر ضروری در تولید یا فرآیندهای کسب و کار طوری که سرعت تولید و عرضه محصول و همچنین کارآیی فعالیت‌ها افزایش یابد. مبحث lean اهمیت زیادی در شروع هر کسب و کاری دارد، زیرا اتلاف منابع می‌تواند موجب شکست کسب و کار شود.
“حلقه بازخورد” هسته اصلی مدل لین استارتاپ
حلقه بازخورد بساز-بسنج-بیاموز (build-measure-learn) هسته اصلی مدل لین استارتاپ است. به این صورت که استارتاپ‌ها اول به تشخیص نیاز و مشکلی که باید حل شود می‌پردازند. بعد از تشخیص نیاز، یک محصول حداقلی (MVP (minimum viable product به معنی “کمینه محصول پذیرفتنی” تولید می‌شود. بعد از تبدیل ایده به محصول و تولید MVP، مراحل اندازه‌گیری و یادگیری اتفاق می‌افتد. به این معنی که پاسخ و رفتار مشتری مورد اندازه‌گیری و سنجش قرار می‌گیرد. با استفاده از داده های به دست آمده از سنجش، یادگیری اتفاق می‌افتد. در واقع یاد می‌گیریم که آیا زمان تغییر است؟ آیا باید کار را متوقف کنیم تا جلوی ضررهای بیشتر را بگیریم؟ و یا شرایط فعلی را ادامه دهیم.
بنابراین همان‌طور که در مورد مفهوم lean یا ناب در کسب وکار توضیح دادیم، در روش لین استارتاپ با استفاده از حلقه بازخورد می‌فهمیم که در هر مرحله چه چیزی الویت دارد و بر همان تمرکز می‌کنیم. و به این صورت از اتلاف منابع و شکست کسب و کار جلوگیری می‌کنیم.
با توجه به حلقه بازخورد می‌توان گفت یادگیری و تجربه کردن دو مفهوم کلیدی در مدل لین استارتاپ هستند.
فایل زیر خلاصه کتاب نوپای ناب در هفت صفحه به انگلیسی است.
برای خرید نسخه کاغذی کتاب نوپای ناب می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
کتاب the lean startup با عنوان نوپای ناب توسط مرکز کارآفرینی ستکا ترجمه شده است. ترجمه دیگر این کتاب با عنوان قدرت خلق کسب و کار نوپا توسط فرخ بافنده انجام شده است.
برای خرید کتاب قدرت خلق کسب و کار نوپا می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
۳- طرح تجاری یک صفحه‌ای (the one page business plan)
کتاب طرح تجاری یک صفحه ای یا طرح کسب وکار یک صفحه ای، بهترین کتاب کسب و کار در زمینه شروع کسب وکار و آشنایی با نحوه نوشتن طرح کسب وکار است. نویسنده این کتاب جیم هوران است و ترجمه آن توسط دکتر علیرضا فیض بخش استاد دانشگاه صنعتی شریف انجام شده است.
طرح تجاری یک صفحه ای، رویکردی ابتکاری به مقوله نوشتن طرح کسب و کار دارد. در این کتاب یاد می‌گیریم چطور در یک صفحه با استفاده از کلماتی کلیدی بیان کنیم که می‌خواهیم شرکت خودمان را به کجا برسانیم و چطور می‌خواهیم به این هدف برسیم.
پنج بخش اصلی مدل طرح تجاری یک صفحه ای
- چشم انداز (vision)
- ماموریت (mission)
- اهداف (objectives)
- استراتژی ها (strategies)
- برنامه ها (plans)
بخش چشم انداز (vision)
در این بخش باید به سوالات زیر پاسخ دهیم.
این کسب و کار در ۱ سال، ۳ سال و ۵ سال بعد چه شکلی خواهد داشت؟ مدل کسب و کار از چه نوعی است؟ محصولات و خدمات ما چه هستند؟
بخش ماموریت (mission)
در این بخش باید پاسخی برای سوالات زیر داشته باشیم.
مشتریان ما چه کسانی هستند؟ محصولات ما چه نیازها و مشکلاتی را حل خواهد کرد؟ متعهد می‌شویم تا چه چیزی را به مشتریانمان ارائه کنیم؟
بخش استراتژی ها (strategies)
در این بخش باید به سوالات زیر جواب بدهیم.
هسته اصلی محصولات و خدمات ما چیست؟ قیمت‌گذاری محصولاتمان به چه شکل خواهد بود؟ منابع درآمدی ما کدام است؟ چطور نمونه اولیه از محصولاتمان را تولید می‌کنیم؟ چطور کارمندان کلیدی را جذب و حفظ می‌کنیم؟
بخش برنامه ها (plans)
سوالات اساسی این بخش برای پاسخ‌گویی به صورت زیر هستند.
چه اقدامات و پروژه‌های مشخصی را باید برای رسیدن به اهدافمان انجام دهیم؟ چه کسانی مسئول تکمیل کار هستند؟ چه زمانی کار باید تکمیل شود؟
بخش اهداف (objectives)
اهداف کمک می‌کنند تا بفهمیم چه چیزی را مورد ارزیابی قرار دهیم و اندازه بگیریم. به این صورت معیاری برای سنجش میزان پیشرفت و موفقیت کسب و کار خود خواهیم داشت. اهداف باعث تمرکز بر نتایج و منابع مشخص می‌شود. اهداف موجب کاهش احساساتی‌گرایی در استارتاپ و تاکید بر عمل می‌شوند.
فرمول نوشتن اهداف ساده است. باید بگوییم چه کاری در چه تاریخی باید به چه نقطه‌ای برسد. مثلا فروش محصول باید ظرف ۱ سال آینده به عدد مشخص فلان قدر برسد.
کتاب طرح تجاری یک صفحه ای مناسب چه کسانی است؟
کتاب طرح تجاری یک صفحه ای شبیه کتابهای معمول طرح تجاری نیست. درواقع این کتاب برای کسانی که به دنبال شفاف کردن ایده‌ای که در ذهن برای ایجاد استارتاپ دارند مناسب است. کسانی که می‌خواهند یک طرح تجاری غیر رسمی برای خود و افراد تیمشان بنویسند تا بتوانند به نقاط ضعف و قوت طرح و ایده خود پی ببرند.
اما اگر کسی به دنبال چارچوب دقیق تدوین طرح تجاری برای ارائه به بانک یا شرکت‌های سرمایه‌گذاری است مطمئنا این کتاب مناسب او نیست و او را راضی نخواهد کرد.
فایل زیر خلاصه طرح تجاری یک صفحه ای به انگلیسی است.
برای خرید نسخه کاغذی کتاب طرح تجاری یک صفحه ای می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
۴- گاو بنفش (purple cow)
کتاب گاو بنفش با عنوان فرعی “با متمایز بودن کسب و کارتان را متحول کنید“، یکی از پرفروشترین و بهترین کتاب های حوزه کسب و کار و بازاریابی است که توسط ست گادین کارآفرین، نویسنده و بلاگر معروف آمریکایی نوشته شده است.
ست گادین کتابهای زیادی نوشته که بعضی از آنها گردآوری پست‌های وبلاگش هستند. کتابهای او به بیش از ۳۵ زبان ترجمه شده‌اند. کتاب گاو بنفش در سال ۲۰۰۷ منتشر شده است.
پیام اصلی کتاب گاو بنفش
عنوان کتاب گاو بنفش به خوبی ایده اصلی کتاب را بیان می‌کند. ست گادین می‌گوید دیگر روش‌های قدیمی تولید، فروش، تبلیغات و بازاریابی مثل گذشته جواب نمی‌دهند.
ایده اصلی کتاب این است که تنها شانس موفقیت محصول این است که محصول باید آن‌قدر remarkable و چشمگیر باشد که در خاطر بماند و همه در موردش با هم حرف بزنند. برای چشمگیر شدن هم باید محصول به نوعی متمایز باشد. همان‌طور که اگر یک گاو بنفش را در گله گاوها ببینید هیچ‌وقت آن را فراموش نمی‌کنید و مطمئنا در مورد آن با دیگران صحبت می‌کنید.
چرا گاو بنفش؟
این‌که چرا ست گادین برای بیان ایده‌اش از گاو بنفش استفاده کرده و مثلا از گاو نارنجی یا گاو صورتی استفاده نکرده است به دلیل حرف P در اول کلمه purple می‌باشد. زیرا در بازاریابی چهار کلمه کلیدی وجود دارد که هر چهار مورد با حرف P آغاز می‌شوند. این چهار پی که زیربنای بسیاری از مباحث بازاریابی هستند شامل Product (محصول)، Price (قیمت)، Place (مکان) و Promotion (ترویج) می‌باشند. چون ست گادین می‌خواسته یک P دیگر را به این پی‌ها اضافه کند از purple cow (گاو بنفش) استفاده کرده است.
دیگر کتابهای ست گادین
علاوه بر گاو بنفش، کتابهای مهره حیاتی (linchpin)، قبایل (tribes) و شیب (the dip) از دیگر کتابهای پرفروش ست گادین هستند که از جمله بهترین کتابها در زمینه کسب و کار و توسعه فردی محسوب می‌شوند.
برای آشنایی بیشتر با تفکر ست گادین مطلب بهترین کتابهای توسعه فردی که خوانده‌ام را که در آن دو کتاب پرفروش دیگر او شامل مهره حیاتی (linchpin) و شیب (the dip) معرفی شده‌اند از دست ندهید.
۵- خلق مدل کسب و کار (business model generation)
کتاب خلق مدل کسب و کار نوشته استروالدر به دلیل ارائه مفهوم بوم مدل کسب و کار Business Model Canvas) BMC) به بهترین کتاب مدیریت کسب و کار و کتابی کاربردی در این حوزه تبدیل شده است.
بوم مدل کسب و کار یا BMC ابزاری ساده اما قدرتمند است که با کمک آن می‌توان مدل کسب و کار خود را به صورت خلاصه توضیح داد یا برای انجام تغییرات آن برنامه‌ریزی کرد. این بوم یک جدول است که ۹ بخش سازنده مدل کسب و کار را توصیف می‌کند. این ۹ بخش سازنده، تصویر شفافی از مدل کسب و کار به دست و منطق چگونگی کسب درآمد یک شرکت را نشان می‌دهد.
۹ بخش اصلی هر کسب و کار که استروالدر در بوم مدل کسب و کار در کتاب خلق مدل کسب و کار مطرح می‌کند به صورت زیر است:
۱- بخش‌بندی مشتریان (Customer Segments):
مشتری‌ها، قلب هر مدل کسب و کاری هستند. مشتری‌ها باید براساس خواسته‌ها، رفتار و سایر ویژگی‌ها بخش‌بندی شوند. هر کسب و کاری باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد به چه بخش‌هایی خدمت یا محصول ارائه دهد و چه بخش‌هایی را نادیده بگیرد.
۲- ارزش پیشنهادی (Value Proposition):
در این بخش باید ارزش پیشنهادی که به مشتریان ارائه می‌شود، مشخص شود. ارزش پیشنهادی شما باید شما را از رقبایتان متمایز کند.
۳- کانال های توزیع (Channels):
کانال‌های توزیع و فروش نقاط تماس با مشتری هستند و نقش مهمی را در تجربه مشتری ایفا می‌کنند.
۴- ارتباط با مشتریان (Customer Relationships):
ارتباط با مشتریان و حفظ آن برای اطمینان از موفقیت هر کسب و کاری ضروری است. گستره این روابط می‌تواند از ارتباطات حضوری تا خدمات پشتیبانی را در برگیرد.
۵- جریان های درآمدی (Revenue Streams):
اگر مشتریان قلب مدل کسب و کار باشند، جریان‌های درآمدی شریان‌های آن را تشکیل می‌دهند. هر کسب و کاری باید مشخص کند چگونه می‌خواهد از هر بخش از مشتریان درآمد کسب کند. روش‌های مختلف ایجاد جریان درآمدی شامل فروش محصول یا خدمت، حق استفاده، حق اشتراک (عضویت)، اجاره، حق استفاده از مجوز و تبلیغات می‌باشد.
۶- منابع کلیدی (Key Resources):
عبارت است از دارایی‌های مهم مادی، معنوی و انسانی که شرکت از آنها برای خلق ارزش برای مشتری استفاده می‌کند.
۷- فعالیت های کلیدی (Key Activities):
فعالیت های کلیدی مانند منابع کلیدی، بسته به مدل کسب و کار متفاوت هستند. فعالیت های کلیدی به سه دسته تولید، حل مساله و پلتفرم تقسیم می‌شوند.
۸- شرکای کلیدی (Key Partners):
شرکای کلیدی شامل تامین کنندگان، خرده فروشان و عمده فروشان، شرکت‌هایی که به آنها برون سپاری می‌شود و… می‌باشند.
۹- ساختار هزینه ها (Cost Structure):
خلق و ارائه ارزش، حفظ ارتباط با مشتری و ایجاد درآمد، همگی با خود هزینه‌هایی به همراه دارند. ساختار هزینه به این نکته اشاره دارد که سهم هر یک از هزینه های مختلف در کل هزینه کسب و کار چقدر است.
کتاب خلق مدل کسب و کار توسط انتشارات آریاناقلم به فارسی ترجمه شده است. فایل زیر خلاصه کتاب خلق مدل کسب و کار به فارسی است که توسط این انتشارات آماده شده است.
کتاب خلق مدل کسب و کار را می‌توانید از لینک زیر تهیه کنید.
برای خرید نسخه الکترونیک کتاب خلق مدل کسب و کار می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
۶- استراتژی اقیانوس آبی (blue ocean strategy)
کتاب استراتژی اقیانوس آبی با عنوان فرعی “چگونه فضای بازاری بدون مدعی خلق کنیم که در آن رقابت معنا ندارد” از بهترین کتابهای مدیریت کسب و کار و استراتژی محسوب می‌شود.
نویسندگان کتاب استراتژی اقیانوس آبی دبلیو چان کیم و رنه مابورنیا، استاد و دانشجویی بودند که تزشان را اولین‌بار در سال ۲۰۰۴ در مقاله‌ای در مجله کسب و کار دانشگاه هاروارد ارائه دادند. و سال ۲۰۰۵ آن را به شکل کتاب به بازار عرضه کردند.
پیام اصلی کتاب استراتژی اقیانوس آبی
بحث اصلی کتاب حول مفهوم رقابت (competition) شکل گرفته است. نویسندگان کتاب نگاه متفاوتی به بحث رقابت برای موفقیت در کسب و کار دارند.
ایده اصلی کتاب این است که بهترین استراتژی برای موفقیت در رقابت با دیگر کسب و کارها، وارد رقابت نشدن با آن‌هاست.
آنها برای توصیف ایده خود از استعاره اقیانوس آبی و اقیانوس قرمز استفاده می‌کنند.
اقیانوس قرمز از نظر آنها همه صنایعی است که امروز وجود دارند و بازارهای آنها به خوبی شناخته شده‌اند. در این فضا شرکت‌ها تلاش می‌کنند با کاهش هزینه‌های خود قیمت بهتری پیشنهاد دهند و به این صورت از رقبای خود پیشی گرفته و سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهند. اقیانوس قرمز عرصه رقابت بی‌شمار کسب و کار است که محصول مشابه عرضه می‌کنند.
در مقابل، اقیانوس آبی فضای بکری است که در آن رقابت وجود ندارد. اقیانوس آبی همه صنایعی هستند که امروز وجود ندارند و بنابراین بازارهای آنها ناشناخته‌اند. در پهنه اقیانوس آبی باید با تکیه بر نوآوری، تقاضا خلق شود و بازار جدید ساخته شود.
نویسندگان کتاب استراتژی اقیانوس آبی می‌گویند برای موفقیت در کسب وکار باید حرکت از اقیانوس قرمز به سمت اقیانوس آبی را به عنوان یک استراتژی، تدوین و پیاده‌سازی کرد.
کتاب استراتژی اقیانوس آبی توسط انتشارات آریاناقلم به فارسی ترجمه شده است. فایل زیر خلاصه کتاب استراتژی اقیانوس آبی به فارسی است که توسط این انتشارات آماده شده است.
نسخه کاغذی کتاب استراتژی اقیانوس آبی را می‌توانید از لینک زیر خریداری کنید.
برای خرید نسخه الکترونیک کتاب استراتژی اقیانوس آبی می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
مطالب مرتبط
بهترین کتابهای توسعه فردی که خوانده‌ام
اینها کتابهای پیشنهادی من بود و شاید از نظر شما بهترین کتابهای کسب و کار کتابهای دیگری باشد.
در قسمت نظرات بگویید که لیست بهترین کتابهای کسب و کار شما، شامل کدام کتابهاست؟
کتابهایی که اینجا معرفی شد را خوانده‌اید؟ نظرتان در مورد آنها چیست؟
نوشته شده توسط آرزو اسماعیلی
