یادگیری با edX

edx چیست؟

سایت آموزشی edX در کنار coursera و Udemy از پرمخاطب‌ترین سایت‌های ارائۀ دوره‌های آموزشی آنلاین در جهانه. سایت‌های edx و کورسرا، هر دو با بهترین دانشگاه‌های جهان همکاری دارند و دوره‌هایی ارائه می‌دهند که سطح علمی بالا و مدرک معتبری داره ولی فرق مهمی که دارند اینه که سایت edx غیرانتفاعیه (non-profit).

open edX، پلتفرمی متن‌باز (open-source) برای دانشگاه‌ها و موسسات آموزشیه تا بتونند به راحتی پا به دنیای آموزش آنلاین بذارند.

شاید دلیل اصلی اینکه edX تا الان به اندازۀ کورسرا به تحریم‌ها و بستن دوره‌هاش به روی ایران اهمیت نداده؛ همین موضوع غیرانتفاعی بودن باشه.

این ویدیوی کوتاه میتونه شما رو با موسسۀ edX و اهدافش آشنا کنه. 

همینطور میتونید نگاهی به سخنرایی مدیرعامل edX در سایت تد (TED) بندازید.

در این مطلب دربارۀ ویژگی‌ها و امکانات سایت edX و راهکارهایی برای مطالعۀ اثربخش دوره‌های edX، صحبت می‌کنیم و با پرمخاطب‌ترین دوره‌های چند سال اخیر سایت edX آشنا میشیم.

edx چطور کارش رو شروع کرد؟

سایت MITX در سال ۲۰۱۱ شروع به کار کرد و در سال ۲۰۱۲ بود که سایت edX با سرمایۀ ۳۰ میلیون دلاری دانشگاه‌های هاروارد و ام‌آی‌تی با ۷ کلاس از دانشگاه‌های هاروارد، ام‌آی‌تی و برکلی آغاز به کار کرد و تا سال ۲۰۱۳ به ۶۰۰ هزار نفر استفاده‌کننده رسید. امسال این سایت به رقم بالای ۱۴ میلیون نفر استفاده‌کننده در سراسر جهان رسیده است.

چه نوع دوره‌هایی در سایت آموزشی edx وجود داره؟

الان در سایت edX، پنج نوع دوره ارائه میشه:

• دوره‌های آموزشی (Course): اصلی‌ترین بخش سایت edX، دوره‌های درسی دانشگاهی هستند. تا الان بیش از ۲۴۰۰ دورۀ دانشگاهی در سایت edX عرضه شده.

این دوره‌ها اکثر قابل Audit کردن (شرکت کردن رایگان در دوره، بدون دریافت مدرک) هستند. متاسفانه تعدادی از دوره‌های علمی- تکنولوژیک edX در ایران از دسترس خارجه و بهتره از اول با قندشکن وارد این سایت بشید.

• دوره‌های کسب‌وکار (edX For Business): این دوره‌ها توسط دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی معتبر برای شرکت‌ها طراحی شده‌اند و با توجه به نیاز شرکت‌ها برای گروهی از کارمندان ارائه میشن و به صورت عمومی در دسترس نیستند.
• میکرومسترها (MicroMasters): میکرومسترها دوره‌های تخصصی و کوتاه دانشگاهی برای مدرک گرفتن در زمینه‌های تخصصی هستند و امکان شرکت رایگان در این دوره‌ها وجود نداره.
• دوره‌های حرفه‌ای (Professional Certificate Programs): در این دوره‌ها، مهارت‌های حرفه‌ای متناسب با بازار کار ارائه میشه و امکان شرکت رایگان در این دوره‌ها وجود نداره.
• دوره‌های فوق لیسانس (Master’s Degrees on edX): دوره‌های فوق لیسانس شامل ۱۰ تا ۱۲ دوره در یک حوزه هستند؛ قیمتی ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار دارند که طبق ادعای سایت، این مبلغ حدودا یک‌سوم هزینۀ دوره‌های حضوری دانشگاه‌های ارائه‌دهنده‌ست. دوره‌های فوق لیسانس سایت edX یک تا سه سال زمان می‌برند و مدرک معتبری دارند.

 

آموزش‌های سایت edx مناسب کیه؟

• اصلی‌ترین مخاطبان edX خودآموزها هستند؛ همۀ کسانی که به دنبال آموزش‌های معتبر دانشگاهی برای پیشرفت علمی و کسب مهارت‌های شغلی هستند. دوره‌های edX در موضوعات گسترده‌ای ارائه میشه و چه در زمینۀ تحصیلی و چه شغلی میشه آموزش‌های مناسبی در این سایت پیدا کرد.
• شناخته‌شده بودن سایت edX و اعتبار مدرک edX باعث میشه گذروندن این دوره‌ها برای همۀ کسانی که قصد تحصیل و کار در خارج از کشور و یا همکاری با بیزینس‌های سراسر جهان رو دارند، یک امتیاز مثبت باشه.

 

فرمت آموزش‌های edx چیه؟

فرمت آموزش‌های edX، ترکیبی از ویدیو، متن و پرسش‌های بین درسی است.

از نظر در دسترس بودن دوره و زمانبندی اون، دوره‌های edX به پنج صورت هستند:

• Current: دوره‌هایی که در حال حاضر در جریان هستند؛ در این دوره‌ها، دانشجوها در گفتگوی دوره (discussion) فعالیت بیشتری دارند و هر هفته حجم مشخصی از درس‌ها برای مطالعه در سایت قرار می‌گیره.
• Starting Soon: دوره‌هایی که تا یک ماه آینده شروع می‌شوند.
• Upcoming: دوره‌هایی که تا چند ماه آینده شروع می‌شوند.
• Self-Paced: اکثر دوره‌های edX خودخوان هستند و شما میتونید با سرعت دلخواهتون پیش برید.
• Archived: دوره‌هایی که به پایان رسیده و آرشیو شده‌اند و همۀ ویدیوها و متن‌های دوره برای استفاده موجوده.

 

در منوی صفحۀ مربوط به دوره‌ها (Course) میتونید رشته، دانشگاه و سطح علمی مدنظرتون رو در سرچ مشخص کنید.

در تصویر پایین می‌بینید که فقط یک دوره در موضوع معماری، از دانشگاه ام‌آی‌تی و در سطح متوسط وجود داره:

علاوه بر دوره‌های انگلیسی‌زبان، حدود ۴۰۰ دوره به زبان‌های اسپانیایی، چینی، فرانسه، ایتالیایی و غیره وجود داره که زیرنویس انگلیسی دارند؛ همۀ دوره‌های edX زیرنویس متصل به ویدیو دارند و با کلیک بر روی متن زیرنویس میشه به قسمت مرتبط در ویدیو رفت. سرعت اجرای ویدیوها قابل تنظیمه و کیفیت ویدیوها بالاست.

تنها مشکل اینه که چند کیفیت از ویدیوها موجود نیست و اکثرا فقط در همون کیفیت بالا وجود دارند، ویدیوهای دوره‌های edX قابل دانلود هستند و زیرنویس رو هم میشه جداگانه دانلود کرد. دانلود دوره‌های edX به صورت یک بستۀ کامل از طریق خود سایت ممکن نیست و روش پیچیده‌ای داره؛ البته در اپلیکیشن موبایل امکان دانلود بخشی از محتوای دوره و مطالعۀ آفلاین وجود داره.

edx، اپلیکیشن موبایل هم داره؟

بله، edX اپ خیلی خوبی داره که تمام امکانات سایت رو برای پیگیری دوره‌ها در اختیار کاربران میذاره، به علاوه امکان استفادۀ آفلاین هم داره.

در سایت آموزشی edx چه درس‌هایی ارائه میشه؟

دوره‌های edX تنوع بی‌نظیری داره و تقریبا همۀ رشته‌های دانشگاهی رو شامل میشه؛ البته بیشترین تعداد دوره‌ها به ترتیب در رشته‌های علوم کامپیوتر، مدیریت و بیزینس، مهندسی، علوم اجتماعی و اقتصاد هستند.

ثبت نام در edx به چه صورته؟ هزینه‌ی آموزش‌ها چقدره؟

ثبت نام در edX در مرحله‌ی اول به راحتی و با دادن یک ایمیل یا اکانت گوگل انجام میشه و اگه بخواهید مدرک بگیرید از شما مشخصات شناسایی بیشتری میخواد؛ همینطور که قابل حدسه، گرفتن مدرک edX از ایران، پیچیدگی‌های خودش رو داره (برای آشنایی با روش‌های گرفتن مدرک از سایت edX و کورسرا نگاهی به اینجا بندازید).

بعد از ثبت نام، وارد صفحۀ داشبورد edX میشید؛ در این صفحه همۀ دوره‌هایی که شروع کردید موجوده.

در بیشتر دوره‌ها (در قسمت Course) این امکان هست که بدون گرفتن مدرک و به صورت رایگان درس‌ها رو ببینید، کافیه بعد از ورود به صفحۀ دوره و کلیک روی Enroll، گزینه Audit this course رو انتخاب کنید. راه‌هایی هم برای گرفتن مدرک edX بدون پرداخت هزینه‌ی کامل دوره‌ها وجود داره (برای آشنایی با روش‌های گرفتن مدرک edX و کورسرا با تخفیف، خوبه به اینجا سری بزنید).

edx گواهی‌نامۀ پایان دوره داره؟ اعتبار مدرک edx چطوره؟

بله، از نقاط قوت سایت edX، مدرک الکترونیکی معتبریه که از دانشگاه ارائه‌دهنده‌ی دوره، به دانشجویان تقدیم میکنه.

‌سایت آموزشی edx، تمرین و پروژه هم داره؟

بله، اگه در دوره به صورت رایگان شرکت کنید بستگی به دانشگاه ارائه‌دهنده داره که تا چه میزان سوال و تمرین در بین درس‌ها، در نظر گرفته باشه. در دوره‌هایی که مدرک داده میشه، تمرینات زیادی هست و آزمون نهایی سختی هم داره.

دوره‌های edx پشتیبانی در طول دوره داره؟ رفع اشکال داره؟ 

امکان صحبت با اساتید در دوره‌های عادی معمولا فراهم نیست. در دوره‌هایی که امکان شرکت رایگان وجود داره، قسمت گفتگو (discussion) در زیر ویدیوها فعاله و سوالات زیادی پرسیده میشه و دانشجوها به سوالات هم پاسخ میدن.

چیکار کنیم که آموزش‌های edx اثربخش باشه؟

• بدونیم دنبال چه دوره‌ای هستیم و به خوبی از قابلیت‌های سرچ سایت edX استفاده کنیم تا دورۀ متناسب رو از نظر موضوعی، سطح علمی و داشتن سرفصل‌های مناسب، پیدا کنیم.
• باید توجه کنیم که از بین دوره‌های موجود در یک موضوع، دوره‌ای هم‌سطح دانشمون پیدا کنیم. بسیاری از دروس تخصصی edX سخت هستند و زبان انگلیسی هم کار رو مشکل‌تر میکنه پس باید زمینه‌ی علمی مناسبی داشته باشیم.

 

در صفحۀ اول هر دوره، مشخصات اون دوره مثل تعداد هفته‌ها، زمان مطالعه و … آورده شده. برای بعضی از دوره‌ها، پیشنیازهای لازم هم گفته شده. به علاوه اینکه سرفصل‌ها و عنوان همۀ ویدیوهای دوره در همون صفحۀ اول قابل دیدنه و خوبه قبل از شروع دوره به این موارد توجه کنیم.

• ممکنه زمان ببره تا با بیان مدرس دوره آشنا بشیم، بعضی از دوره‌های انگلیسی‌زبان، لهجۀ خاصی دارند و باید زمان بذاریم تا عادت کنیم و ممکنه نیاز باشه برای درک کامل، یک ویدیو رو چندباره ببینیم.
• اگه مدتی از مطالب دوره فاصله گرفتیم، حتما مباحث قبلی رو مرور کنیم. ترجیحا به همون انگلیسی نت‌برداری کنیم تا بعدا بتونیم سریع‌تر مرور کنیم.
• سعی کنیم برای خودمون مسیر یادگیری تعریف کنیم و دوره‌های زیادی رو با هم شروع نکنیم. به محدودیت‌های خودمون در گذاشتن زمان و انرژی بر روی یادگیری آنلاین فکر کنیم.
• بعضی از دوره‌های edX درسنامه‌های زیادی دارند؛ معمولا لازم نیست همۀ متن‌ها رو بخونیم ولی بی‌توجه هم رد نشیم؛ در بعضی درسنامه‌ها، منابع خوبی برای دانلود وجود داره مثل کتابچۀ راهنما یا منابع تکمیلی.

 

نقاط قوت و ضعف سایت edx چیه؟

طراحی سایت، امکانات جستجو، تنظیمات پخش ویدیوها، تنوع موضوعی بسیار، همکاری با بهترین دانشگاه‌ها، امکان یادگیری رایگان و شرکت در گفتگوهای دوره از بهترین ویژگی‌های سایت آموزشی edX هستند.

اکثر دوره‌های edX از دانشگاه‌های برتر جهان هستند و سطح علمی بالایی دارند که البته این مورد میتونه در مواقعی نقطۀ ضعف هم باشه؛ به این صورت که بعضی از دوره‌های edX رسمی و تئوری‌محور هستند. دلیل ایجاد دوره‌های مجزا برای آموزش مهارت‌های شغلی، رفع همین کمبوده. با این وجود دوره‌های کاربردی خوبی رو هم میشه در edX پیدا کرد.

در مباحثی همچون کار با نرم‌افزارها، برنامه‌نویسی و مهارت‌های کامپیوتری که منابع یادگیری زیادی در دسترسه، احتمالا دوره‌های edX بهترین و ساده‌ترین گزینه نیستند؛ بهتره دوره‌هایی رو در edX دنبال کنید که اعتبار مطالبش براتون مهم باشه و یا در موضوعات جدیدی باشه که دوره‌های مشابه ساده‌تری براش پیدا نشه.

چند دورۀ خوب edx رو معرفی کنید.

edX هر ساله پرمخاطب‌ترین دوره‌هاش رو در وبلاگش معرفی میکنه: پرطرفدارترین دوره‌های سایت edX در سال ۲۰۱۶، پرطرفدارترین دوره‌های سایت edX در سال ۲۰۱۷ و پرطرفدارترین دوره‌های سایت edX در سال ۲۰۱۸.

جالبه که دوره‌های عمومی‌تر در موضوعاتی مثل یادگیری زبان، برنامه‌نویسی مقدماتی، توسعۀ فردی و سلامت از پرطرفدارترین دوره‌های edX هستند.

یکی از دوره‌های خوبی که دارم در edX میگذرونم، دورۀ (دنبال کردن رویا: پایان دادن به اهمال‌کاری) از دانشگاه فنی MEPhIx روسیه‌ست که یک دورۀ متفاوت نسبت به موضوعات سایت edX و همینطور دانشگاه ارائه‌دهنده‌ست که اتفاقا مورد توجه واقع شده و در لیست پرمخاطب‌ترین دوره‌‌های سال ۲۰۱۸ قرار گرفته. (میتونید کتابچۀ راهنمای این دوره رو به انگلیسی از اینجا دانلود کنید).

برنامه‌های آینده edx چیه؟

سایت آموزشی edX رشد بسیار خوبی در تعداد دوره‌ها، دانشگاه‌های ارائه‌دهنده و دانشجویان شرکت‌کننده داشته و به نظر میرسه در حال حاضر تمرکز اصلیش رو بر روی گسترش دو بخش دوره‌های مهارت‌های شغلی و آموزش سازمانی قرار داده که هر دو میتونند سودآور باشند و به ادامۀ فعالیت این موسسۀ غیرانتفاعی کمک کنند.

سایت edX به همراه بهترین دانشگاه‌های جهان در حال حرکت بر لبۀ تکنولوژیه و هر رشد علمی و تکنولوژیک میتونه در موضوعات دوره‌ها و سبک ارائۀ اونها تغییر ایجاد کنه و بدین صورت اقدامات تازه‌ای رو از edX شاهد باشیم.

---

مطلبی که خوندید از مجموعه مطالبی بود که برای معرفی مراجع آموزشی نوشته شده.

برای استفاده از سایت‌های آموزشی معتبر مثل edx، لازمه که شما مهارت خودآموزی رو داشته باشید.

اگر فکر میکنید یادگیری مهارت به این شیوه و از درون منزل کار سختیه و تلاشهای گذشته شما برای یادگیری مهارت (مثل زبان انگلیسی یا یک نرم‌افزار و یا دیدن یک دوره آنلاین) به شکست منجر شده، باید پیش از هر چیز یادگرفتن رو یاد بگیرید.

توی دوره آنلاین یادگیری اثربخش شما یاد می‌گیرید که چطور از مراجع آنلاین آموزشی مثل edx استفاده کنید و بعد از برنامه‌ریزی درست و مناسب، موقع اجرای این برنامه هم دچار تنبلی نشید.

دوره آنلاین یادگیری اثربخش رو از دست ندید:

 

پس از یادگیری یادگرفتن، از شما دعوت می‌کنم به دوره‌ای که فقط در کارنکن پیدا می‌کنید بپیوندید:

---

این مطلب حاصل تجربۀ شخصی نگارنده در استفاده از سایت آموزشی edX است و خوشحال میشیم اگه شما تجربه‌های دیگه‌ای در زمینۀ استفاده‌ از دوره‌های edX دارید، در قالب کامنت برامون بنویسید.

این متن توسط مهشید پرچمی نوشته شده است.